23.10.14

LXXXIV akcja GTWB - "Co pokażesz turyście" - cz. 1

Długo się zastanawiałem, co napisać, co pokażę turyście. Czy dlatego, że w Warszawie nie ma nic ciekawego? Wręcz przeciwnie, a blog "Fenomen Warszawy" (i parę innych) udowadnia, że jest. Aż za dużo w tak krótkim czasie.

Dla osób, które mają bardzo mało czasu na zwiedzenie Warszawy, a pretendują do miana humanistów AKCJA SPECJALNA! TYLKO DO NIEDZIELI 26.10.2014:

BRUK Z KRAKOWSKIEGO PRZEDMIEŚCIA, NA KTÓRY SPADŁ FORTEPIAN CHOPINA

Promocja ważna do wyczerpania zapasów.

H_Piotr.

2.10.14

Drugi października 1944

Dokładnie 70 lat temu zakończyło się Powstanie Warszawskie. Zakończyło się klęską. Klęską wojskową, polityczną, humanitarną, w końcu klęską dziedzictwa miasta Warszawy.

Przez poprzednie 63 dni, czyli dokładnie 9 tygodni, Powstańcy walczyli w tym ostatnim zrywie przeciwko Stalinowi i Hitlerowi mając (coraz niklejsze) nadzieje na zwycięstwo. Nadzieje, które już wtedy były płonne - alianci zdecydowali o politycznym podziale Europy już wcześniej. Ale czy oni wtedy o tym wiedzieli? Jest to temat wielkiego sporu, który trwa do dzisiaj i chyba szybko nie wygaśnie.
Cywilni mieszkańcy Warszawy (a było ich wtedy około 800 000) cierpieli głód, przeżywali katusze pod ostrzałem, ginęli pod zwałami gruzów oraz w masakrach ludności. Cywilów zginęło ok. 180 000. Jaka część wskutek walk, a jaka w wyniku bestialstwa niemieckich oprawców (i kolaborujących z nimi ukraińskich i paru innych narodowości)?
50/50?

Skala liczby ofiar jest porównywalna do codziennych ataków na World Trade Center w Nowym Jorku przez 63 dni. Wyobraźcie sobie, że codziennie przez 9 tygodni w telewizyjnych newsach słyszycie o kolejnym ataku na dwa wieżowce w Nowym Jorku i o trzech tysiącach ofiar. Szybko uodpornilibyście się na kolejne takie wieści?

---

I przychodzi drugi października. I nagle cisza. I nagle trzeba opuścić swoje miasto, iść nie wiadomo dokąd (a tu zbliża się późna jesień i zima). Zostawić wszystko, co się przeżyło.

Od drugiego października zaczął się drugi okres, nie mniej ważny i nie mniej tragiczny dla Warszawy. Przez kolejne 107 dni wojska niemieckie w opustoszałej Warszawie rabowały i niszczyły dom po domu, wysadzały zabytki w powietrze, paliły biblioteki. Niszczyły kulturę materialną i duchową Polaków gromadzoną przez stulecia. Polacy próbowali ratować, co się dało (ekspedycje muzealników), ale w tak ciężkich warunkach niewiele się udało. Planowa egzekucja miasta. A Armia Czerwona stała w tym czasie na Pradze instalując swoje marionetki...

Wyobraźcie sobie, cóż za absurdalna sytuacja: Trzecia Rzesza w wielkim niebezpieczeństwie, Armia Czerwona prąca naprzód przez ostatnie 1,5 roku, stacjonuje jakieś 600 metrów stąd, a Niemcy zamiast umacniać Warszawę na wielką skalę przed planowaną obroną zajmują się przeszukiwaniem mieszkań, kradzeniem kosztowności i ciepłych ubrań, borowaniem dziur pod dynamit, wysadzaniem jednych, a podpalaniem innych budynków, w końcu podpalaniem zbiorów bibliotecznych.


Scena z filmu "Tańcząc w ciemnościach" z Björk w roli głównej. Bohaterka jest prowadzona z celi śmierci do sali egzekucji, a droga liczy właśnie 107 kroków. To chyba najbardziej poruszająca scena śmierci w filmie (z wyjątkiem tych opartych na faktach), jaką w życiu widziałem.

---

Gdzieś wyczytałem, że gdyby zsumować wszystkie materialne zniszczenia w Warszawie z całej wojny, to:
- wrzesień 1939 to byłoby ok. 10%
- burzenie Muranowa po upadku Powstania w Getcie to ok. 30%
- Powstanie Warszawskie to ok. 35%
- okres 2 X 1944 - 17 I 1945 to ok. 25% zniszczeń.

Czy jednak tak duże zniszczenia z tych 107 dni były logiczną konsekwencją wybuchu (i upadku) Powstania? Przypomina mi to "logikę", wedle której zgwałcona kobieta jest winna, bo sukienką zachęcała gwałciciela. To kolejny temat sporu - czy tych zniszczeń uniknięto by, gdyby Powstanie nie wybuchło? Innymi słowy - czy to taka hitlerowska "kara"za Powstanie, czy wdrożenie wcześniejszego planu? Co stałoby się z Warszawą i warszawiakami, gdyby Powstanie nie wybuchło? Niektórzy dodają pytanie: Co stałoby się z Polską, gdyby Powstanie nie wybuchło? Czy sytuacja polityczna Polski byłaby choć o milimetr inna (i czy gorsza czy lepsza)? Tyle pytań...

Jeśli II Wojna Światowa była logiczną konsekwencją pokoju wersalskiego i dojścia Hitlera do władzy w Niemczech, jeśli Powstanie Warszawskie było logiczną konsekwencją pięciu lat okupacji, to czy właśnie 2 października 1944 nie jest symbolicznym końcem przedwojennej Warszawy? Jej całej dotychczasowej historii?

Dlatego uważam, że 2 października też powinny wyć syreny przez 1 minutę.

H_Piotr.