29.9.10

KAPLICA RES SACRA MISER

Zapewne znacie dobrze ten budynek na Krakowskim Przedmiesciu, mijacie go często, wiecie jak się nazywa i kto go zaprojektował, ale...
... ale czy wiecie, ze w 1945 wyglądał tak:
Lewy ryzalit, który przetrwał, kryje w sobie jeden z najmniej znanych zabytków Warszawy.
Kaplicę rzymskokatolicką p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny tzw. "Res Sacra Miser". Zwróćcie przy okazji uwagę, ze podczas powojennej odbudowy zmieniono kształt okienka nad wejściem.
Nazwa zwyczajowa wzięła się od gmachu zbudowanego według projektu Antonio Corazziego w 1820 dla Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności. Na frontonie gmachu widnieje taki właśnie napis, który znaczy "Ubogi rzeczą świętą".
Ale sam kościół jest starszy. Został zbudowany w latach 1696-1699 jako kaplica przyklasztorna sióstr karmelitanek bosych. A pierwotna fasada wyglądała tak (widać pół fasady po prawej stronie). Znalazłem informację, ze zaprojektowął ją Gianbattista Ghisleni, ale trochę mi się to kłóci z informacją, ze zmarł w 1672. Będę musiał to jeszcze rozgryźć...


A to juz wnętrze - epitafium Michała Szymanowskiego, członka kapituły wyszogrodzkiej z 1731 roku.
Tekst epitafium po łacinie:
Przyglądamy się wnętrzu. Charakterystycznemu balkonikowi z balustradą z odlewanego zeliwa.
Półokrągłemu (tzw. termalnemu) okienku nad ołtarzem.
Całości:
I w końcu barokowemu ołtarzowi przed 1939 rokiem:
I w 2010. Jak widać, górne rzeźby zostały w międzyczasie zamienione miejscami:
Kaplica działa, Msze Św. od poniedziałku do piątku odprawiane są o 18.00, w soboty i niedziele o 9.00 oraz o 15.00 po litewsku (w drugą niedzielę miesiąca) i o 18.00 po ormiańsku ( w trzecią niedzielę miesiąca). Są tez nabozeństwa anglikańskie w niedziele o 10.30.
Wiedzieliście o tym miejscu?
H_Piotr.

22.9.10

KONESER, A WŁAŚCIWIE - PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE WARSZAWSKA WYTWORNIA WÓDEK "KONESER"

Dziś druga wycieczka do znanej warszawskiej fabryki. A moze jednak nie warszawskiej, skoro wg niektórych "Praga to nie Warszawa"? Witamy w Koneserze.

Budynek Dyrekcji jest właśnie w remoncie - mam nadzieję, ze zgodnie ze sztuką konserwatorksą...

Ten budynek słuzył... no, zapomniałem, czemu słuzył. Niech będzie, ze degustacjom proguktów.


Po degustacji mozna było pograć w szachy.

To jakiś tam magazynek, który pewnie zniknie przy okazji "rewitalizacji".

Dom socjalny dla pracowników fabryki. Z 1897 roku (ale szczerze mówiąc, wydaje mi się później nadbudowany o 2 piętra).

Ten budynek lezy juz poza terenem fabryki wódek i nalezy do danwj Mennicy Państwowej.

Zapuszczamy zurawia na główny teren.

Czerowna cegła i... szara cegła :)

Czerwona cegła pięknie błyszczy we wrześniowym słońcu.

Magazyn Wojskowy, bo Rektyfikacja w duzej mierze produkowała na potrzeby armii.

Najpierw rosyjsko-carskiej, potem polskiej, niemiecko-faszystowskiej, ludowo-polskiej i pod koniec swej działalności znów niepodległo-polskiej.

Duzo tego się tu mieściło!

Widok z kładeczki, którą było widać na jednym z poprzednich zdjęć. W tle główny budynek, gdzie do 1970 roku rektyfikowano spirytus.

A na potwierdzenie moich słów...

Ale trzeba patrzeć tez pod nogi - przedwojenna studzienka kanalizacyjna firmy "Herzfeld & Victorius S.A." z Grudziądza. Brzmi jak nazwa kancelarii prawniczej albo produkcji galanterii skórzanej.


Ot, taki ceglano-kablowy detalik.

Jeszcze jeden ceglany magazyn na coś wysokoprocentowego, a w tle przepiękne osiedle "Białostocka" proj. Włodzimierza Jastrzębskiego.
Pozbywamy się bloków z tła.

Tuna rogu wisiała dawniej... latarnia. Cały teren był od początku oświetlony (bo produkcja szła 24 h/dobę),ale jeszcze nie było elektryczności, więc pierwsze oświetlenie było naftowe.

Jakiś zaułek.

Główny budynek ze"stosem rektyfikacyjnym" i kominem, który słuzy teraz tylko antenom telefonii komórkowej.

WIdok całościowy z placu, który kiedyś nie był placem. Ale o tym później.


Fragment z kanapą w tle. (a moze to nie kanapa, lecz szezlong?)

A skąd takie dziwactwa? Otóz w 2008 (tak, zaledwie 2 lata temu) ostatecznie zaprzestano produkcji wódki. Od wtedy zastanawiają się, co tu zrobić docelowo. W międzyczasie teren zaanektowały instytucje kulturalne i cool-turalne oraz (w halach) produkcje telewizyjne.

A docelowo ponoć mają tu jeszcze być lofty.

Ceny pewnie będą z kosmosu...

Dlatego zrobiłem te zdjęcia, póki jeszcze mozna tu wejść nie będąc milionerem.

Kanaposzezlong w stylu późne rokokoko w całej okazałości.

No dobra, ale miałem napisać, czemu plac nie był placem.

Nie był, bo przed wojną stały tu wiaty (których ślad do dziś mozna odczytać na ścianie szczytowej sąsiedniej kamienicy) pod kórymi zmęczone zyciem pracownice czyściły butelki. Potem wymyślono maszyny, które same czyściły butelki, a pracownice zwolniono. Postęp.

A oto jedna z powojennych hal, którą pan przewodnik nie omieszkał nazwać "brzydką peerelowską". A to jest z zewnątrz szara cegła plus ciekawy układ okien (którego niestety nie mam ładnego zdjecia, daltego musicie mi uwierzyć na słowo) a w środku TO.

Czy to jest brzydkie? Czy to jest komunistyczne? Oceńcie sami.


Jeszcze jedna informacja. Na terenie Konesera otworzyła się niedawno filiaMuzeum Motoryzacji w Otrębuach, którą warto zwiedzić.


H_Piotr.

21.9.10

NORBLIN, A WŁAŚCIWIE - SPÓŁKA AKCYJNA FABRYK METALOWYCH P.F. „NORBLIN, B-CIA BUCH I T. WERNER” W WARSZAWIE

Czas na wieeeeelki wpis o fabryce z wieeeelką historią. [mur od ul. Łuckiej]
Czyli o Norblinie. [budynek na rogu ul. Zelaznej i łuckiej, do niedawna siedziba Muzeum Drukarstwa]
Wchodzimy główną bramą od ul. Zelaznej.
Oczom anszym ukazuje się dziedziniec, po którego prawej stronie stoi...
... budynek adminsitracyjno-warsztatowy będący rozbudowaną dawną oficyną dworku Franciszka Ryxa.


Franciszek Ryx był starostą piaseczyńskim i kamerdynerem ostatniego króla Polski, Stanisława Augusta. [kasa teatru Scena Prezentacje]

Tak więc te pomieszczenia pamiętają Sejm Wielki, uchwalenie Konstytucji Trzeciego Maja...

Mają grubo ponad 2oo lat.
Ale idziemy dalej. Kończy się najstarszy budynek na terenie, zaczyna się rzeczywistość początku XXI wieku... Co budynek, to wyzszy.
Tak, to są szyny kolejowe wbite w ziemię.

Czy jak dokleimy w miarę ładny budynek do bardzo brzydkiego to otrzymamy coś ładnego? Okaze się wkrótce.
Tymczasem wchodzimy do hali.
Depczemy po systemie transportu wewnętrznego fabryki - torach kolejki wąskotorowej (rozstaw coś koło 300 mm).
A to jest... nawijarka drutu. Działająca! Mam filmik z pokazu jej działania. Niestety bez nawijania drutu...
W tle pierwszy wiezowiec Woli.
Podchodzimy tam, gdzie są barierki i juz dalej nie mozna. "Bo teren jest niezabezpieczony i coś mogłoby się komuś stać" - jakoś kiedy było tu Muzeum Przemysłu, nikomu nie mogło się nic stać?
Widoki na przyszłość są raczej nieciekawe...
... więc korzystajmy z mozliwości fotografowania. Tyle nam pozostało.
Powstać tu ma "wielofunkcyjny kompleks" i w ogóle Francja-elegancja. Jedyny plus w tym wszystkim jest taki, ze ponoć mają go projektować JEMS-i.
Resztki komina od strony ul. Prostej.
Widok na mur od ul. Prostej i Pańskiej. Ta część fabryki została zniszczona najmocniej przez Niemców podczas II Wojny Światowej....
A teraz władze Warszawy pozwoliły na dalsze okrojenie terenu wraz ze zniszczeniem części hal po to, by poszerzyć Prostą:
1. Zamiast poszerzyć ją o miejsce, gdzie jeszcze 3 lata temu nie stał wielki budynek, który teraz widzimy w tle.
2. Pomijam juz kwestię sensowności (i zgodności z przyjętą polityką transportową) rozbudowy do 2x3 pasów ulicy, która:
a) prowadzi do Śródmieścia
b) nie jest przelotowa (wąskie gardło Kopernika - Tamka)
c) którą jeździ tramwaji
d) pod którą niedługo będzie jeździło metro...
Widok od zachodu na największą z hal.
Od północnego zachodu.

Fragmentarycznie zachowany detal architektoniczny wskazuje, ze dawniej architekci starali się nawet przy budynkach przemysłowych.
Widok na tę samą halę od północnego wschodu, czyli od strony głównego wejścia.
A propos "wejścia", wchodzimy!
Chciałoby się fotografować maszyny i sufit, a tu trzeba patrzeć pod nogi. [piece]

Piece starszego typu.
Artyzm w czystej postaci...
Kawałek historii...
... na wyciągnięcie dłoni.
Wycieczka po fabryce nie byłaby pełna bez pokazu produktów tejze fabryki:
Dla tych, którym mało, polecam:
Hrabia_Piotr.