13.5.09

PIERDEL, SERDEL, BURDEL

... czyli rzecz o Józefie Piłsudskim, a właściwie o warszawskich pomnikach poświęconych Piłsudskiemu. Myślicie, że "pomnikomania" dotyczy tylko naszych czasów i tylko Jana Pawła II? Grubo się zatem mylicie. A propos - druga część listy pomników Jana Pawła II wkrótce - na razie zbieram materiał ikonograficzny.

Obecnie stoją w Warszawie co najmniej trzy pomniki marszałka Piłsudskiego (może jest ich więcej, a ja o nich nie wiem). Są to:

1. Na pl. Piłsudskiego, odsłonięty 14 sierpnia 1995, projektu Tadeusza Łodziany, tzw. "Dziadek parkingowy" z racji niefortunnego umiejscowienia.

2. W Alejach Ujazdowskich przy Belwederze, odsłonięty w 1998, projektu Stanisława Ostrowskiego, który wykonał marmurowy pomnik Józefa Piłsudskiego jeszcze przed II wojną światową. Pomnik, przechowany w Starej Pomarańczarni w Łazienkach Królewskich, stał się podstawą do niniejszego odlewu.3. Popiersie na terenie AWF-u. Jak napisał Nomaderro u siebie (http://warszawamoimoczkiem.blogspot.com/) "Stanął tu w związku z przywróceniem uczelni pierwotnego patrona. Odsłonięcie nastąpiło w 1990; autorem głowy jest Alfons Karny, a cokołu Jerzy Kalina. Wcześniej stał nieopodal pomnik innego patrona AWF-u, gen. Świerczewskiego tego samego autora."
Ale to, że mamy w Warszawie "tylko" trzy pomniki Piłsudskiego (tablic pamiątkowych nie liczę, a ich też parę jest), to oczywiście spuścizna wojny i PRL-u, kiedy to masowo burzono pomniki Marszałka. Przed wojną istniały w Warszawie następujące pomniki:

1. Pomnik-wieża w stylu Art Déco na Okęciu (w okolicy skrzyżowania Al. Żwirki i Wigury z ul. 17 Stycznia).



2. Popiersie w kolumnadzie Belwederu.

3. Pomnik na placu Weteranów 1863 Roku przy wejściu do Parku Praskiego, odsłonięty prawdopodobnie w 1932 roku.

4. Popiersie na terenie Filtrów, odsłonięte 14 grudnia 1936.

5. Popiersie w gmachu Ministerstwa przemysłu i Handlu (ul. Elektoralna 2), odsłonięty 19 marca 1934.

6. Popiersie na terenie Uniwersytetu Warszawskiego, odsłonięte w listopadzie 1937.

7. Popiersie w Sali Tronowej Zamku Królewskiego (chyba tymczasowe)

8. Popiersie w gmachu Pierwszego Gimnazjum Męskiego im. Sowińskiego przy Młynarskiej, odsłonięte 16 czerwca 1935.

9. Popiersie w gmachu Banku Gospodarstwa Krajowego, odsłonięte 15 grudnia 1936.

10. Popiersie dłuta Edwarda Wittiga w Domu Medyka przy ul. Oczki, odsłonięte 22 lutego 1936.
11. Tajemniczy, niezbyt dokładnie zlokalizowany pomnik "na terenie 1 dak-u". Być może na terenie wojskowym w okolicach ul. Czerniakowskiej i ul. Szwoleżerów.



Oczywiście poza tym wszystkim, planowany był duży pomnik Marszałka na Pl. Na Rozdrożu - jednym z końców Alei Marszałka łączącej Zamek Ujazdowski i Trakt Królewski ze Świątynią Opatrzności. Na dole zdjęcia można dostrzec napis "Miejsce na pomnik Marszałka".
(źródło zdjęcia: http://naszastolica.blox.pl/)

... a pierdel, serdel i burdel, jak były, tak są i dziś...
Hrabia_Piotr.

7 komentarzy:

  1. Wydaje mi się,że jest teraz jakaś szkoła podstawowa czy liceum jego imienia, powinni miec jakieś popiersie..

    OdpowiedzUsuń
  2. intensywnie myślę, czy jest jeszcze jakiś pomnik marszałka, ale nic mi nie przychodzi do głowy... Jak sobie uświadomię, to powiadomię :) Jednakże wpis robi wrażenie :)

    OdpowiedzUsuń
  3. lavinka -> Technikum Poligraficzne na Stawkach jest imienia piłsudskiego (dawniej imienia Ho-Chi Minha ;)

    Nomad -> Ok, czekam więc. A co do wpisu - sądząc po ilości komentarzy, to chyba niezbyt zrobił wrażenie :)

    Mnie się najbardziej z tych wszystkich pomników podoba kolumna z Okęcia. A Wam?

    OdpowiedzUsuń
  4. Popiersie Piłsudskiego było kiedyś w moim domu pretekstem do rozważań nad czasami komunizmu w Polsce...

    Wypowiedź mojej mamy była mniej więcej takiej treści: E, u nas ten komunizm to pikuś. W domu stało popiersie Piłsudskiego, na pytanie dzieciaków "kto to" odpowiadano "dziadek". U ruskich pewnie dawno ktoś by zakablował i byśmy w więzieniu wylądowali, a u nas? Nawet za głębokiego stalinizmu nikt się nie czepiał.

    OdpowiedzUsuń
  5. Anonimowy27/1/10 16:18

    Odnośnie zdjęcia z popiersiem w Zamku Królewskim, NAC podaje - Akademia żałobna w sali tronowej Zamku Cesarskiego. Widoczne udekorowane popiersie Józefa Piłsudskiego , Poznań
    http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/22496/845f911e81979831b196745da2bf3e6e/

    sama byłam ciekawa, Pozdrawiam
    Samanta (strazak.samatchello.pl

    OdpowiedzUsuń
  6. Anonimowy28/2/14 12:03

    W opisie pomnika na terenie AWF jest spora nieścisłość w dacie odsłonięcia. Nastąpiło to 8 września 1990 roku w uroczystej oprawie, z udziałem licznych pocztów sztandarowych, mszą i przemówieniami. Dokumentacja w akademii. Daty na cokole oznaczają pozbawienie uczelni patronatu Marszałka - 1949, nadanie Świerczewskiego), oraz 1990 - przywrócenia Piłsudskiego. To obecnie najstarszy pomnik Piłsudskiego w formie popiersia postawiony w 1990 r. z głową dłuta A. Karnego z ok. 1935 roku. Oba pozostałe pomniki powstały w 1995 i 1998 roku.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Kasuję zatem z wpisu datę dzienną, bo nie mam możliwości jej dokładnego ustalenia.

      Usuń