HOŁD PRUSKI W WARSZAWIE

Nie, mowa nie jest o obrazie Matejki "Hołd pruski", który wisi w krakowskich sukiennicach (o których napisałem tutaj z okazji ich otwarcia po remoncie). Tamten, znany z lekcji historii w szkole, hołd pruski został złożony w Krakowie 10 kwietnia 1525 roku.

Nie mógł się on odbyć w Warszawie choćby z tego prostego względu, że Warszawa wtedy w ogóle nie była w Polsce(!). Nasze miasto było wówczas stolicą Księstwa Mazowieckiego, którego władcą był książę Janusz III z dynastii Piastów. A, jak wiemy, hołd w 1525 przyjął król Polski Zygmunt I Stary z dynastii Jagiellonów. Ówczesną granicę miedzy Księstwem, a Koroną opisałem tutaj. Sam książę Janusz zresztą jest przedstawiony na obrazie Matejki, a Zygmunt Stary obiecał mu rękę swej córki, królewny Jadwigi Jagiellonki. Janusz jednak nie zdążył się z nią ożenić, bo zmarł rok później.

No więc, jak to było z Warszawą?
Kluczem do rozwiązania problemu jest liczba mnoga - "Hołdy Pruskie". Otóż ten krakowski, o którym mówiła Wam pani od historii, był jednym z wielu - ani pierwszym, ani ostatnim. Był pierwszym złożonym przez księcia Prus po zsekularyzowaniu państwa krzyżackiego. Odtąd każdy nowy książę musiał złożyć hołd każdemu królowi Polski. Następny po krakowskim hołd pruski miał miejsce w Lublinie w 1569 podczas obrad Sejmu Walnego - tego samego, który uchwalił Unię Lubelską ustanawiającą Warszawę miejscem obrad następnych Sejmów Walnych. I od tego czasu Hołdy Pruskie miały miejsce w Warszawie. Było ich łącznie pięć.

Pierwszy Hołd Pruski w Warszawie miał miejsce równo 435 lat temu, 20 lutego 1578 roku na placu Bernardyńskim (obecnie odcinek Krakowskiego Przedmieścia), przed kościołem św. Anny, o tutaj:



Wyświetl większą mapę

Hołd przyjął król Polski Stefan Batory, a składał w imieniu księcia Prus Albrechta Fryderyka Hohenzollerna, (chorego psychicznie) jego brat stryjeczny, a zarazem opiekun prawny, Jerzy Fryderyk von Ansbach.

Niestety (dla Polski) po śmierci Albrechta Fryderyka w 1618, jego kolejny prawny opiekun Jan Zygmunt Hohenzollern, zarazem elektor Brandenburgii, zjednoczył Prusy i Brandenburgię unią personalną. Jego wnuk,   Fryderyk Wilhelm I (zwany Wielkim Elektorem) złożył 6 października 1641 ostatni w historii Hołd Pruski - tym razem na dziedzińcu Zamku Królewskiego w Warszawie królowi Władysławowi IV Wazie, po czym w 1657 roku (korzystając z osłabienia Rzeczypospolitej) wymówił lenno Polsce i ostatecznie uniezależnił Prusy od Korony.

H_Piotr.